Ο περίπατος στο Κάστρο των Καλαβρύτων

Ο περίπατος στο Κάστρο των Καλαβρύτων

Την Τετάρτη 6 Οκτωβρίου 2021 πραγματοποιήθηκε ο πρώτος περίπατος του σχολικού έτους. Η μια ομάδα μαθητριών-τών και εκπαιδευτικών, η ομάδα των “Πεδινών”, επισκέφθηκε τον λόφο με το εκκλησάκι του Αγίου Κωνσταντίνου. Η δεύτερη ομάδα, η ομάδα των ¨ορεινών” και των περισσότερο τολμηρών, αποφάσισε να ανέβει στο Κάστρο της Ωριάς, που δεσπόζει στην πόλη των Καλαβρύτων. Το ιστορικό Κάστρο της Ωριάς, αποτελεί τοπόσημο για την πόλη των Καλαβρύτων και έχει πρόσβαση από μονοπάτι που ξεκινάει από το εξωκκλήσι του Αγίου Αθανασίου, περνά νότια από το εξωκκλήσι-σπηλαιοεκκλησάκι  του Αγίου Ιωάννη και με μια ομαλή πορεία ανατολικά και βόρεια ανεβαίνει την κορυφή του με μέγιστο υψόμετρο 1172 μέτρων.  Πληροφορίες για το Κάστρο της Ωριάς υπάρχουν στη συνέχεια. Πληροφορίες επίσης υπάρχουν στη συνέχεια και για το Κάστρο του Τρεμουλά στα Καλάβρυτα, που αποτελεί τον επόμενο στόχο μας στον επόμενο περίπατο.  Η τοπική ιστορία θα μπορούσε και θα έπρεπε ίσως, να αποτελεί μάθημα ενός ή δύο σχολικών ετών στα σχολειά μας.

Απολαύστε όμως τις υπέροχες φωτογραφίες που τράβηξε ο μαθητής της Γ’ τάξης Ανδρέας Τζελέπης με το drone του….

FIMI Drone Camera

FIMI Drone Camera

FIMI Drone Camera

FIMI Drone Camera

FIMI Drone Camera

FIMI Drone Camera

FIMI Drone Camera

 

Κάστρο Καλαβρύτων ή Κάστρο της Ωριάς

Το κάστρο των Καλαβρύτων ή Κάστρο της Ωριάς, βρίσκεται σε λόφο ανατολικά της πόλης των Καλαβρύτων, σε απόσταση 1,5 περίπου χιλιομέτρου από το κέντρο της. Χτίστηκε κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας, από τον πρώτο βαρόνο των Καλαβρύτων, Όθων ντε Τουρνέ (Othon de Turnay ή de Durnay), μετά το 1208. Σήμερα υπάρχουν μόνο ερείπια από το κάστρο.

Παρά την εγγύτητα με την πόλη των Καλαβρύτων και την ιστορική αξία του κάστρου, είναι εντελώς αναξιοποίητο. Δεν υπάρχει καν δρόμος που να οδηγεί σε αυτό. Για να το επισκεφτεί κανείς χρειάζεται να αφιερώσει μια μέρα ορειβατικής εξόρμησης από τα Καλάβρυτα.


Ιστορία

Μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Σταυροφόρους της Δ’ Σταυροφορίας το 1204, τα εδάφη της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας μοιράστηκαν στους Σταυροφόρους ως κράτη υποτελή στην Λατινική Αυτοκρατορία. Την Πελοπόννησο κατέλαβε ο Γουλιέλμος Σαμπλίτης και ίδρυσε το Πριγκιπάτο της Αχαΐας, μοιράζοντας στους ιππότες του τα εδάφη της Πελοποννήσου σε Βαρονίες. Η Βαρονία των Καλαβρύτων ιδρύθηκε το 1209 και δόθηκε στον Όθωνα ντε Τουρνέ. Όπως και οι περισσότεροι ιππότες που έλαβαν Βαρονίες, ο Όθωνας έχτισε το δικό του κάστρο.

Το κάστρο πέρασε στα χέρια των Βυζαντινών, μετά από τη μάχη της Πελαγονίας το 1259 και την ανάκτηση της Πόλης από τους Βυζαντινούς το 1261. Πάντως το κάστρο των Καλαβρύτων δεν πέρασε στους Βυζαντινούς στα πλαίσια της συνθήκης ειρήνης μετά τη μάχη της Πελαγονίας (όπως συνέβη με άλλα κάστρα στη νότια Πελοπόννησο). Αντίθετα, οι Βυζαντινοί το κατέλαβαν μετά από καταδρομική επιχείρηση (δεν θα τη λέγαμε εκστρατεία) προς Βορρά, βαθιά μέσα στην Φράγκικη επικράτεια. Δεν είναι γνωστό με βεβαιότητα πότε συνέβη αυτό. Μάλλον κάποια στιγμή μέσα στη δεκαετία του 1260, όταν οι Φράγκοι ήταν ακόμη αποδιοργανωμένοι, ή ίσως περί το 1270. Το 1278 αναφέρεται ακόμα ένας από τους ντε Τουρναί ως βαρόνος Καλαβρύτων, αλλά πρέπει να ήταν κύριος της περιοχής μόνο «στα χαρτιά».
Για πολλές δεκαετίες το κάστρο Καλαβρύτων παρέμεινε μια προκεχωρημένη και απομονωμένη θέση των Ελλήνων, μακριά από τα υπόλοιπα εδάφη του Δεσποτάτου του Μυστρά. Οι Φράγκοι για να επιτηρούν το εχθρικό –πλέον– κάστρο, έχτισαν στην διπλανή (και ψηλότερη κορυφή) το Κάστρο του Τρεμουλά.

Το 1400, το κάστρο πουλήθηκε στους Ιωαννίτες Ιππότες της Ρόδου από τον Θεόδωρο Παλαιολόγο, που τότε ήταν δεσπότης του Μυστρά. Μένει υπό την εξουσία τους μέχρι το 1404.

Το 1404 επανέρχεται στην εξουσία των Βυζαντινών (του Δεσποτάτου του Μυστρά), μέχρι το 1458, οπότε τα εδάφη της Πελοποννήσου καταλαμβάνονται από τους Τούρκους.

Το 1459 γίνεται ανακατάληψη του κάστρου από στρατεύματα του Θωμά Παλαιολόγου. Ωστόσο η κυριαρχία των Ελλήνων είναι πρόσκαιρη αφού την επόμενη χρονιά το πολιορκεί και τελικά καταφέρνει να το κυριεύσει ο Μωάμεθ Β’, παρά την γενναία αντίσταση του τελευταίου φρούραρχου των Καλαβρύτων Δόξα ο οποίος και βρήκε μαρτυρικό θάνατο (οι Τούρκοι τον έγδαραν ζωντανό).

Μεταξύ 1686 και 1715, κατά τη Β’ περίοδο της Ενετοκρατίας στην Πελοπόννησο, το κάστρο βρίσκεται στα χέρια των Ενετών.

Από το 1715 μέχρι το 1821 βρίσκεται ξανά υπό Οθωμανική κυριαρχία.

Από το 1821 μέχρι το 1829 ακολουθεί την τύχη των Καλαβρύτων κατά τη διάρκεια της επανάστασης του 1821. Μετά το 1829, χωρίς καμιά στρατηγική σημασία πια, ανήκει στο ελληνικό κράτος.


Δομικά, Αρχιτεκτονικά, Οχυρωματικά Στοιχεία

Ο λόφος στον οποίο βρίσκεται το κάστρο είναι φυσικά οχυρωμένος σε υψόμετρο 1170 περίπου μέτρων. Δεσπόζει δηλαδή 400 περίπου μέτρα ψηλότερα από την πόλη, σε πλαγιά του Χελμού. Η κορυφή του βουνού είναι ένα πλάτωμα που υψώνεται σχεδό κάθετα κατά 190 μ. με μήκος 350 μ. και πλάτος 100 μ. Αυτές είναι περίπου και οι διαστάσεις του κάστρου (κάτι παραπάνω από 20 στρέμματα), καθώς ο περίβολος του φρουρίου καλύπτει όλα τα κράσπεδα του οροπεδίου.

Το εσωτερικό τείχος του, πάχους ενός μέτρου, ήταν ασβεστόχτιστο , πολύ γερό και σε πολλά σημεία αρκετά μέτρα ψηλό. Στο εξωτερικό τείχος διακρίνονται ίχνη επάλξεων. Διακρίνονται επίσης δεξαμενές νερού καθώς και δυο αξιόλογοι πύργοι μισογκρεμισμένοι. Επίσης διακρίνεται η ανατολική πλευρά της κυρίας πύλης και πίσω από αυτή μια μεγάλη πέτρα σκαλισμένη σαν πηγάδι βάθους μισού μέτρου. Στην περίοδο της ακμής του στο κάστρο υπήρχαν 50 κατοικίες από τις οποίες ελάχιστα ίχνη σώζονται.

Η θέση του Κάστρο ταυτίζεται από κάποιους μελετητές με την ακρόπολη της Αρχαίας Κύναιθας ενώ για την κατασκευή του χρησιμοποιήθηκε αρχαίο οικοδομικό υλικό. Στις δυτικές πλαγιές του λόφου υπάρχουν ερείπια αρχαίας και μεσαιωνικής εποχής.


Θρύλοι και Παραδόσεις

Η ονομασία του Κάστρου «της Ωριάς» προέρχεται από το θρύλο που αναφέρει ότι το 1460 η Αικατερίνη Παλαιολόγου η κόρη του τελευταίου Φράγκου Πρίγκιπα της Αχαΐας Κεντυρίωνα Β’ Ζαχαρία και σύζυγος του Θωμά Παλαιολόγου έπεσε από το κάστρο και σκοτώθηκε για να αποφύγει να πέσει στα χέρια των Τούρκων.

https://www.kastra.eu/castlegr.php?kastro=kalavryta

ΚΑΣΤΡΟ ΤΡΕΜΟΥΛΑ (ΚΑΛΑΒΡΥΤΑ ΑΧΑΪΑΣ)

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ ΚΑΣΤΡΟΥ

Το κάστρο Τρεμουλά είναι ένα μικρό φραγκικό φρούριο που βρίσκεται στην ομαλή κορυφή του βουνού Τρεμουλάς σε υψόμετρο που κυμαίνεται μεταξύ 1370-1360  μέτρων,και αποτελεί παραφυάδα του όρους Χελμού.Βρίσκεται δυόμισι χιλιόμετρα ανατολικά (σε ευθεία γραμμή) από τα Καλάβρυτα,δίπλα από το κάστρο των Καλαβρύτων (ή Κάστρο της Ωριάς).Η περίμετρος του τείχους του κάστρου ήταν περίπου 280 μέτρα. Από το τείχος  διακρίνονται δυσδιάκριτα τα 200 μέτρα του τείχους με μέγιστο σωζόμενο ύψος ενός μέτρου.Το ανατολικό τείχος έχει καταπέσει ή σκεπάστηκε από την βλάστηση του ελατοδάσους. Επίσης επί του τείχους διασώζονται και ίχνη δύο-τριών επάλξεων.Στην νότια μεριά εντός του κάστρου διασώζονται ίχνη υδατοδεξαμενής διαστάσεων 6 επί 3 μέτρα, στην οποία έχουν καταπέσει εντός πέτρες,κορμοί και κλαδιά δένδρων.Επίσης στο ψηλότερο σημείο του κάστρου  άλλα και του βουνού (1370 μέτρα) υπάρχει έντονη παρουσία από διάσπαρτους λίθους,όπου πιθανόν βρισκόταν ο κεντρικός πύργος.Το φρούριο είναι χτισμένο μέσα σε δάσος με πολύ ψηλά έλατα και αυτό είναι και ένας λόγος που μεγάλο μέρος του κάστρου έχει σκεπαστεί.Έναντι του, και 800 μέτρα βορειοδυτικά βρίσκεται το κάστρο των Καλαβρύτων,διακόσια μέτρα χαμηλότερα.Το βουνό Τρεμουλάς και ο λόφος του κάστρου των Καλαβρύτων σχηματίζουν μεταξύ τους διάσελο.Το κάστρο Τρεμουλά είχε τεράστια οπτική επαφή από όλες τις μεριές στην ευρύτερη περιοχή των Καλαβρύτων και του Χελμού,πλην όμως σήμερα είναι αδύνατο λόγω της πυκνής παρουσίας ψηλών ελάτων από τα οποία μετά βίας περνάνε οι ηλιαχτίδες του ήλιου.Λόγω της θέσης του είναι αυτονόητο ότι είχε άμεση σύνδεση με το διπλανό κάστρο των Καλαβρύτων και πιθανόν να αποτελούσε ένα είδος προμαχώνα.
ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
Το κάστρο Τρεμουλά είναι ένα φρούριον που χτίστηκε πιθανόν το διάστημα ανάμεσα στα τέλη του 13ου αιώνος και αρχές 14ου αιώνος μ.Χ. από τον ”Nikola La Tremouille”, απόγονο της οικογενείας των Βαρόνων της Χαλανδρίτσας.Από αυτό το Γαλλικό όνομα ”Tremouille”  επικράτησε ως παραφθορά μέχρι σήμερον  το όνομα Τρεμουλάς για το βουνό αλλά και το κάστρο.Ο Nikola La Tremouille ήταν φεουδάρχης της Μιτόπολης και άλλων περιοχών και αναφέρεται ως Βαρώνος της Χαλανδρίτσας.Σε κάποια χρονική στιγμή ήρθε σε προστιβές με τους Φράγκους και διακήρυττε πως είναι Έλληνας με αποτέλεσμα να χάσει το φέουδο του,διωγμένος  από τους Φράγκους και να βρήκε άσυλο στους Έλληνες των Καλαβρύτων και να εγκαταστάθηκε στο Κάστρο Τρεμουλά,και έτσι πιθανόν  διατηρήθηκε το όνομα ως τις μέρες μας.
(Ιστορικά η Βαρωνεία των Καλαβρύτων ιδρύθηκε το 1209 από τους Φράγκους ”Ντε Τουρνέ” και το 1261 το κάστρο των Καλαβρύτων ανακαταλήφθηκε από τους Βυζαντινούς).
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΚΟΚΚΙΝΟ ΒΕΛΟΣ-ΚΑΣΤΡΟ ΤΡΕΜΟΥΛΑ
ΜΠΛΕ ΒΕΛΟΣ-ΚΑΣΤΡΟ ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ
ΠΡΑΣΙΝΟ ΒΕΛΟΣ-ΚΑΛΑΒΡΥΤΑ
ΕΡΕΙΠΙΑ ΤΕΙΧΟΥΣ
ΕΡΕΙΠΙΑ ΤΕΙΧΟΥΣ
ΕΡΕΙΠΙΑ ΤΕΙΧΟΥΣ
ΕΡΕΙΠΙΑ ΥΔΑΤΟΔΕΞΑΜΕΝΗΣ
ΤΟ ΨΗΛΟΤΕΡΟ ΣΗΜΕΙΟ ΜΕ ΤΟΥΣ ΔΙΑΣΠΑΡΤΟΥΣ ΛΙΘΟΥΣ
ΤΟ ΚΑΣΤΡΟ ΤΩΝ ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ,ΟΠΩΣ ΦΑΙΝΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΚΑΣΤΡΟ ΤΡΕΜΟΥΛΑ
ΧΑΡΤΗΣ ΚΑΣΤΡΟΥ
  1. Η ΚΟΚΚΙΝΗ ΓΡΑΜΜΗ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΣΩΖΟΜΕΝΟ ΤΕΙΧΟΣ
  2. Η ΚΙΤΡΙΝΗ ΓΡΑΜΜΗ ΕΙΝΑΙ Η ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΕΡΙΑ,ΟΠΟΥ ΤΟ ΤΕΙΧΟΣ ΕΧΕΙ ΚΑΤΑΠΕΣΕΙ
  3. ΤΟ ΜΠΛΕ ΚΟΥΤΑΚΙ ΕΙΝΑΙ Η ΥΔΑΤΟΔΕΞΑΜΕΝΗ
  4. ΤΟ ΠΟΡΤΟΚΑΛΙ ΤΕΤΡΑΓΩΝΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΨΗΛΟΤΕΡΟ ΣΗΜΕΙΟ
  1. ΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ ΤΕΤΡΑΓΩΝΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΚΑΣΤΡΟ ΤΡΕΜΟΥΛΑ
  2. ΤΟ ΜΠΛΕ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΚΑΣΤΡΟ ΤΩΝ ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ
  3. ΤΟ ΚΙΤΡΙΝΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΔΙΑΣΕΛΟ
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ
Η προσέγγιση για κάστρο γίνεται απο τα Καλάβρυτα μέσω του επαρχιακού δρόμου Καλαβρύτων-Άνω Λουσών, όπου μετά από τέσσερα χιλιόμετρα, στα αριστερά μας ξεκινάει ανηφορικός δασικός χωματόδρομος που είναι βατός για συμβατικό ΙΧΕ.Μετά από 1,5 χιλιόμετρο αφήνουμε το όχημα σε σημείο με στίγμα GPS:”38.024100,22.142616”.Από εκεί ξεκινάμε ανηφορική πεζοπορία μέσα σε ελατοδάσος, διάρκειας 20 λεπτών και φθάνουμε στο κάστρο. Το ακριβές σημείο του κάστρου φαίνεται παρακάτω κάνοντας κλικ παρακάτω που αναγράφει:Τόπος.
Η ΜΩΒ ΓΡΑΜΜΗ ΕΙΝΑΙ Ο ΔΑΣΙΚΟΣ ΧΩΜΑΤΟΔΡΟΜΟΣ ΚΑΙ ΜΕ ΠΡΑΣΙΝΟ Η ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΤΗΣ ΠΕΖΟΠΟΡΙΑΣ
Βιβλιογραφία:
α)Το βιβλίο με τίτλο:”ΤΑ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΑ ΚΑΣΤΡΑ ΤΟΥ ΜΟΡΗΑ”(σελίδες:201-202) απο τον συγγραφέα ΣΦΗΚΟΠΟΥΛΟ Ιωάννη.
β) από την βικιπαίδεια στο λήμμα: Κάστρο Τρεμουλά.