24 Μαρ 1821-2021: Ένας απολογισμός
Πέρασαν ήδη 200 χρόνια από την έναρξη της επανάστασης εναντίον των Τούρκων. Οι Έλληνες μετά από μακροχρόνιο αγώνα και με πολλές θυσίες απέκτησαν την ανεξαρτησία τους και ένα κολοβό κρατίδιο με πολλά μέρη να περιμένουν την κατοπινή απελευθέρωση τους.
Είχαν προσπαθήσει αρκετές φορές πριν να αποτινάξουν τον Τούρκικο ζυγό πλην όμως αίσιο τέλος είχε η επανάσταση του 1821 που καθώς φαίνεται ήταν περισσότερο οργανωμένη και προετοιμασμένη και είχε χαρακτήρα γενικού ξεσηκωμού.
Δεν πρέπει να υπάρχει σήμερα Έλληνας που να μην γνωρίζει την ιστορία της επανάστασης, κάποιους πρωταγωνιστές και την πορεία που διήνυσε το Νεοελληνικό κράτος μέσα σ αυτά τα διακόσια χρόνια. Όπως επίσης δεν πρέπει να υπάρχει Έλληνας που σωβινιστικά και τοπικιστικά θα διαιρεί την επανάσταση κατά το δοκούν, γιατί η επανάσταση είναι μια, ενιαία και αδιαίρετη!
Οι πρόγονοί μας πολέμησαν με πείσμα για να πετύχουν την ελευθερία τους, την ανεξαρτησία τους, την εθνική τους κυριαρχία, την ισότητα ,την αυτοδιάθεση τους και θέλησαν να ζήσουν μέσα σε ένα δημοκρατικά οργανωμένο κράτος.
Ο 18ος αιώνας, ο αιώνας των Φώτων, όπως ονομάστηκε, ο Ευρωπαϊκός διαφωτισμός, επηρέασε καθοριστικά και τη σκέψη, εμπόρων και λογίων, που μεταλαμπάδευσαν στους υπόδουλους όλα τα παραπάνω ιδανικά.
Σκοπός μου δεν είναι να επεκταθώ στα της επανάστασης που εν πολλοίς είναι γνωστά αλλά να καταθέσω τις σκέψεις μου και να κάνω έναν απολογισμό αυτών των διακοσίων χρόνων.
Περιδιαβαίνοντας τις ιστορικές στιγμές του ελεύθερου Ελληνικού κράτους διαπιστώνω πως πολλά ιδανικά της επανάστασης έμειναν εν τέλει ζητούμενα και μέχρι σήμερα πασχίζουμε να διαφυλάξουμε εθνική ανεξαρτησία και κυριαρχία.
Φαντάζομαι πως θα βρεθούν πολλοί επικριτές των λόγων μου, δεν με ενδιαφέρει όμως και απλά υπενθυμίζω πως πάντα προστρέχουμε για τα εθνικά μας δίκαια σε συμμάχους πχ ΗΠΑ, ΝΑΤΟ, ΕΕ αλλά ποτέ δεν έχουμε την ανάλογη υποστήριξη.
Ας ξεκινήσουμε την ανασκόπησή μας.
Εμφύλιοι πόλεμοι, δοτές κυβερνήσεις, εκλογές βίας και νοθείας, στραπατσάρισμα της Δημοκρατίας είναι απλά η υπόμνηση πως ο βίος του κράτους δεν ήταν διόλου ανέφελος.
Οι Ευρωπαίοι, οι λεγόμενες και «προστάτιδες δυνάμεις» (Αγγλία, Γαλλία Ρωσία) μας προίκισαν με δύο βασιλικούς οίκους ,ξένους προς τα ιδανικά μας που προσπαθούσαν να εξασφαλίσουν πρώτα τα συμφέροντά τους και μετά να ωφελήσουν την Ελλάδα.
Εξαρχής λοιπόν τα πράγματα κύλησαν στραβά. Κάποιος θα αντιτείνει πως και εμείς (πολιτικοί, λαός) δεν είμαστε άμοιροι ευθυνών και θάχει, βέβαια, απόλυτο δίκιο.
Ο 19ος αιώνας πέρασε ψάχνοντας τις χίμαιρές μας και την εθνική ολοκλήρωση , «Μεγάλη ιδέα» την είπανε.
Έτσι δεν έμενε χώρος για οικονομική ανόρθωση, για εσωτερική ανάταση για σχεδιασμό του μέλλοντος και μέχρι το 1922 αναλωθήκαμε στην απελευθέρωση περιοχών που οι Έλληνες ήταν πλειοψηφία αλλά και μειοψηφία.
Οι δεκάδες κυβερνήσεις του 19ου αιώνα είναι δείκτης της πολιτικής αστάθειας, των επεμβάσεων του παλατιού και της αλήθειας των όσων σημειώνω. Εννοείται πως πανταχού παρούσα είναι και η ….προστάτιδα Αγγλία στην οποία οφείλουμε δάνεια με το αζημίωτο φυσικά.
Και φτάνουμε με τούτα και μ’ εκείνα στο 1922, οπότε και σήμανε το σιωπητήριο της Μεγάλης Ιδέας που συνοδεύτηκε όμως από μια ανείπωτη καταστροφή, την καταστροφή του Μικρασιατικού Ελληνισμού.
Η μικρή Ελλάδα χρειαζόταν νέα δάνεια με στόχο τώρα την αποκατάσταση των προσφύγων. Ρατσισμό και προσβολές πολλές ένιωσαν οι ομογενείς μας από τη Μικρά Ασία, όταν ήρθαν στη νέα τους πατρίδα. Το ίδιο έργο παίχτηκε και το 1821 με τη διαμάχη αυτοχθόνων-ετεροχθόνων.
Η δεκαετία 1922-1932 είναι περίοδος αστάθειας, πολλών πραξικοπημάτων και επικράτησης ακραίων στοιχείων, εξαιρείται η τετραετία Βενιζέλου 1928-1932.
Μας ξεφυτρώνει κι ένας Μεταξάς, προϊόν της διαρκούς παρέμβασης στρατιωτικών και του βασιλιά Γεωργίου Β.
Ζητούμενο ακόμα η Δημοκρατία, η ελευθερία, η εθνική ανεξαρτησία ,τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Περάσαμε δύσκολα στον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο με εκατόμβες νεκρών αλλά και μια μεγαλειώδη Εθνική Αντίσταση. Μελανά σημεία της εποχής ήταν η συνεργασία πολλών Ελλήνων με τους Γερμανούς, ο γνωστός δωσιλογισμός, και ο κατοπινός αδελφοκτόνος εμφύλιος πόλεμος που η …αγαπημένη μας Αγγλία επέβαλλε και αποτέλειωσε η νεώτερη ….αγαπημένη Αμερική (ΗΠΑ).
Διωγμοί αριστερών, εξορίες, βασανιστήρια, αποκλεισμοί και πιστοποιητικά κοινωνικών φρονημάτων ανθούν στη χώρα μέχρι και το 1975. Η μισή Ελλάδα «πολεμάει» την άλλη μισή και οι ΗΠΑ μας επιβάλλουν μια νέα δικτατορία συνταγματαρχών που χωρίς αιδώ θα παραδώσει την Κύπρο στους Τούρκους.
Μετά από όσα προανέφερα γίνεται σαφές πως η χώρα μας έζησε αυτά τα διακόσια χρόνια ελεύθερου βίου σε αναζήτηση ενός καλύτερου μέλλοντος που τελικά, όσες κυβερνήσεις το υποσχέθηκαν δεν το υλοποίησαν.
Επίκαιρα παραμένουν επομένως όλα τα ιδεώδη της επανάστασης του 1821 με πολλά από αυτά ζητούμενα και σήμερα.
Θάπρεπε επομένως να αποφύγουμε ανούσιους πανηγυρικούς, εκδηλώσεις που στοχεύουν στο φαίνεσθαι και αποφεύγουν την ουσία και να οργανώσουμε συνέδρια, συζητήσεις, σχολικές εκδηλώσεις για το πραγματικό νόημα του 1821 και το βαθμό πραγμάτωσης των οραμάτων των αγωνιστών εκείνης της ηρωικής περιόδου. Να αναλογιστούμε τί πήγε στραβά, πώς μπορεί να διορθωθεί, να προτείνουμε ένα νέο ξεκίνημα.
Οι συγκυρίες είναι δύσκολες για την Ελλάδα διακόσια χρόνια από την επανάσταση και εκατό από τη Μικρασιατική καταστροφή.
Χρειαζόμαστε αναδίφηση στην ιστορία, αναστοχασμό και διόρθωση των κακώς κειμένων, κυβερνήσεις που θα στοχεύουν στο καλό όλων των Ελλήνων με περισσότερα δικαιώματα στην υγεία, την παιδεία, την εργασία και όχι κυβερνήσεις που στο όνομα της κρίσης θα στοχεύουν στην αφαίρεση ελευθεριών και σε μια κοινωνία πολλαπλών αποκλεισμών με ευκαιρίες για λίγους.
Μόνο έτσι θάμαστε αντάξιοι απόγονοι ευκλεών προγόνων και τότε θα αποκτήσουμε και το κράτος που εκείνοι ονειρεύτηκαν αλλά δεν το πραγμάτωσαν.
Νικόλαος Παπαδάτος
Φιλόλογος-Ιστορικός
Εκπαιδευτικός ΓΕ.Λ. Καλαβρύτων